Het Landgoed Cartils in Wijlre, geknipt voor kunst.
Het Kunstweekend Cartils komt weer in zicht. Op 3 en 4 september 2022 tonen 29 kunstenaars uit de Euregio hun werk in de tuinen en gebouwen van het charmante landgoed. Onder de deelnemers zijn vier leden van de Limburgse Kunstkring. Lees hier de roemrijke historie van het landgoed in een notendop. Zie onze Agenda voor de praktische bezoekersgegevens!
De naam Cartils moet in de 8ste of 9de eeuw ontstaan zijn, de Karolingische tijd. Waarschijnlijk was er destijds nog geen sprake van een kasteel maar meer van een grote hoeve, gelegen tussen Wittem en Wijlre in het dal van de Geul. De naam is afgeleid van het Latijnse woord “cortilis” hetgeen betekent ‘bij een curtis (leengoed, hof of hofstede) behorend’.
Op een afbeelding uit 1613 is een omgracht kasteel te zien met twee zware hoektorens, een ommuring en een poortgebouw. Cartils was toen een keizerlijke rijksheerlijkheid, maar van zeer geringe omvang. Eén van de kleinste in het uitgestrekte Duitse Rijk, een echt dwergstaatje.
Gedurende enkele eeuwen is het kasteel in het bezit geweest van de adellijke familie Hoen van Cartils, maar in de 19e eeuw kwamen er nieuwe eigenaren. De huidige eigenaar van de kasteelhoeve Cartils is de familie Hupperichs welke er sedert 1980 woonachtig is.
Van de oorspronkelijke vroeg 17de eeuwse kasteelhoeve zijn slechts enkele muurfragmenten bewaard gebleven; het complex van de huidige kasteelhoeve bestaat merendeels uit 18de & 19de eeuwse onderdelen. De grote graanschuur heeft een rechthoekig grondplan en dateert van rond 1870. Het huidige woonhuis van de kasteelhoeve dateert uit 1761. Het complex van de kasteelhoeve bestaat verder uit een (iets ten zuiden van de woning en grote graanschuur gelegen) rundveestal welke in 1902 gebouwd werd.
In 1994 werd door de huidige eigenaar vlak naast de rundveestal uit 1902 een nieuwe moderne rundveestal gebouwd. Beide gebouwen verloren echter in 2010 hun functie omdat de veeteelt niet langer voortgezet werd, zij hebben thans geen agrarische bestemming meer. De familie Hupperichs streeft naar een zo natuurlijk mogelijk beheer van de landerijen. En sinds enkele jaren stelt de familie de tuinen en enkele bijgebouwen beschikbaar voor het jaarlijkse Kunstweekend.
